Sony VPL-VW80 και καταστροφή του contrast

Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μας ένας Sony VPL-VW80 με όχι και πάρα πολλές ώρες στην πλάτη του, κάπου πάνω από 1000, ο οποίος παρουσίαζε ένα μυστήριο πρόβλημα. Είχε χάσει εντελώς το μαύρο του, το οποίο είχε γίνει σχεδόν χειρότερο και από DLP.

Μετρώντας τον διαπιστώσαμε ένα νούμερο on/off contrast για κλάματα στην κυριολεξία… κάτω από 2500:1 (με ενεργοποιημένη δυναμική ίριδα). Όσο περίπου βγάζει ένας Optoma HD25 π.χ , πράγμα τουλάχιστον αξιοπερίεργο, έως τραγικό.

Και καλά ένας DLP που σώζει την κατάσταση με το υψηλό ansi contrast και την μεγάλη του φωτεινότητα. Η εικόνα ενός SXRD με on/off contrast σε τόσο χαμηλά επίπεδα, στην κυριολεξία δεν βλέπεται..

Επίσης λόγω του τόσο ανεβασμένου μαύρου (σχεδόν γκρι δηλαδή) υπήρχε φανερή συμπίεση του gamma σε όλα τα IRE και που με τίποτα δεν ξεπερνούσε το 1.7, όσο και αν το προσπαθήσαμε. Όπως καταλαβαίνετε η εικόνα του ήταν πιο ξεπλυμένη και από Data προβολέα!

Αφού δοκιμάσαμε κάθε πιθανή ρύθμιση μέσω του εξωφρενικά πολύπλοκου service menu του προβολέα καταλήξαμε ότι το πρόβλημα έχει να κάνει με hardware πλέον. Κάτι είχε συμβεί στο οπτικό του που ανάγκαζε τον προβολέα να παίζει στην ουσία με πολύ κακό μαύρο. Τι όμως;

Αφού ήμασταν πλέον σίγουροι, δεν έμενε τίποτα άλλο από το να προχωρήσουμε σε εγχείρηση ανοιχτού οπτικού.

Για την ποιότητα κατασκευής του Sony δεν θα πούμε πολλά, μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις λέει μια παροιμία, και δεν έχει άδικο.

Απλά είναι χαρά μας κάθε φορά που ερχόμαστε σε επαφή με έναν τόσο καλά σχεδιασμένο και ποιοτικό προβολέα.

Φωτογραφικό υλικό με την σειρά μέχρι να φτάσουμε στο οπτικό του.

Τα πάντα ηλεκτρικά στον φακό του Sony (focus, zoom, lens) που σημαίνει πολλά καλώδια και δύσκολη αποσυναρμολόγηση.

Αφού αφαιρέσαμε το optical block έμεινε το “κουφάρι” του 80άρη με τα τροφοδοτικά του και μέρος του συστήματος ψύξης.

Αυτό είναι το οπτικό του, και το δύσκολο κομμάτι της αποσυναρμολόγησης μόλις ξεκίνησε. Είναι κλασική η σχεδίαση του και σε αυτή τη διάταξη. Θα το συναντήσετε έτσι ακριβώς από τον πρώτο SXRD προβολέα μέχρι τον τελευταίο και από την πρώτη SXRD τηλεόραση μέχρι την τελευταία.

Αυτό είναι το πρίσμα με τα τρία SXRD πάνελ της Sony τα οποία είναι το μοντέλο 221. Ίδια ακριβώς  με αυτά που φοράγανε οι τηλεοράσεις οπίσθιας προβολής της σειράς A3000 και ο HW10 και 15

Το Lens Array από τα ποιοτικότερα που έχουμε δει σε οπτικό προβολέα.

Δεν χρειαστήκαμε πάνω από 10 λεπτά για να βρούμε την βλάβη στο οπτικό του προβολέα. Τα τρία φίλτρα που βρίσκονται ενσωματωμένα πάνω στο πρίσμα και διαδραματίζουν διπλό ρόλο (πολώνουν και ανακλούν φως) είχαν χάσει εντελώς την επίστρωσή τους και μαζί την ιδιότητα τους να πολώνουν το φως. Όπως καταλαβαίνετε μη πολωμένο φως στα πάνελ σημαίνει αυτομάτως μη διαχείρισή του, άρα κακό μαύρο (σε απόλυτη συντομία).

Επειδή αυτά τα φίλτρα έχουν επίστρωση ανάκλασης (καθρέφτης) ήταν εξαιρετικά δύσκολο να φωτογραφηθούν και να δείτε την ζημιά, γι’αυτό κρατούσαμε μπροστά από τον φακό της φωτογραφικής μηχανής ένα άλλο πολωτικό φίλτρο ώστε να μην υπάρχουν ανακλάσεις στην φωτογραφία. Παρακάτω μπορείτε να δείτε την κατεστραμμένη επίστρωση.

Εδώ φαίνεται πολύ καλύτερα, καινούργιο το φίλτρο θα έπρεπε να έχει αυτή την ροζ επίστρωση που πλέον έχει μείνει μόνο στα άκρα του. Στο κέντρο του και γενικά εκεί που το φως περνούσε, έχει καταστραφεί ολοκληρωτικά, για την ακρίβεια έχει εξαφανιστεί.

Εδώ χωρίς το πολωτικό μπροστά στο φακό της μηχανής για να καταλάβετε τη καθρεφτίζουσα επίστρωση, που κάνει αδύνατη την φωτογράφηση χωρίς τη χρήση του.

Μιλώντας με φίλο-συνάδελφο στην άλλη μεριά του Ατλαντικού μου είπε ότι είναι κάτι που έχει ξανα-αντιμετωπίσει και μάλιστα μου έδωσε να καταλάβω ότι αποτελεί συχνό φαινόμενο στους SXRD προβολείς,  πράγμα το οποίο δεν το γνώριζα.

Οι ιδιοκτήτες SXRD προβολέων είναι πολύ δύσκολο να το αντιληφθούν, διότι πολύ λίγοι από αυτούς διαθέτουν όργανο μέτρησης και τσεκάρουν το contrast του προβολέα τους μετά από μερικές εκατοντάδες ώρες λειτουργίας.

Επίσης το ανθρώπινο μάτι είναι εύκολο να ξεγελαστεί, κάτι η πτώση της λάμπας, κάτι… εντάξει πάλιωσε και δεν παίζει όπως καινούργιος ή όταν δεν υπάρχει άμεση σύγκριση με άλλον προβολέα (που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει – πουλάμε το παλιό μας μοντέλο και μετά αγοράζουμε καινούργιο) ευθύνονται για το γεγονός ότι το πρόβλημα δεν βγαίνει σχεδόν ποτέ στα φώτα της δημοσιότητας (στα forums ή γενικά στο internet).

Aν θέλετε την προσωπική μου άποψη ως τεχνικός, αυτή είναι ότι το πρόβλημα είναι γενικότερο διότι δεν μπορώ να πιστέψω αστοχία υλικού και στα τρία φίλτρα ταυτόχρονα στον συγκεκριμένο μόνο προβολέα. Αν διαβάσει το άρθρο κάποιος ιδιοκτήτης Sony SXRD προβολέα και θέλει να μας ενημερώσει για το αν έχει διαπιστώσει κάτι αντίστοιχο στον προβολέα του , θα ήταν ιδανικό για να μπορέσουμε να επιβεβαιώσουμε αν όντως το πρόβλημα αφορά και άλλα μοντέλα. Προς το παρόν εγώ θα πρότεινα ότι εάν θέλετε να αγοράσετε μεταχειρισμένο SXRD , να το κάνετε μόνο αφού μετρήσετε το on/off contrast του προβολέα και διαπιστώσετε ότι δεν σας δίνει μικρά νούμερα. Το ίδιο θα πρότεινα και για τους LCOS διότι το οπτικό τους έχει αντίστοιχη σχεδίαση με πολλαπλές στρώσεις σε κάποια φίλτρα και η αλήθεια είναι ότι έχω ακούσει για πρόβλημα στο gamma και στο μαύρο σε κάποια μοντέλα JVC μετά από μερικές 100άδες ώρες.

Η επισκευή σε μια τέτοια βλάβη είναι ασύμφορη διότι απαιτεί αλλαγή του optical block, ανταλλακτικού πανάκριβου (>2ο00 ευρώ). Παρόλα αυτά και με την σύμφωνη γνώμη του ιδιοκτήτη (διότι το ρίσκο επισκευής είναι αρκετά μεγάλο) θα προσπαθήσουμε να κάνουμε το αδύνατο και να ξανακάνουμε το οπτικό να δουλέψει με συνδυασμό πολωτικών φίλτρων. Μείνετε συντονισμένοι…

Και η άποψη του Παναγιώτη Βογιατζάκη…

Πριν μερικές μέρες με ενημέρωσε ο Νίκος ότι είχε στα χέρια του έναν Sony VPL-VW80, και ότι του είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση ότι το μαύρο του προβολέα ήταν σε πολύ κακά επίπεδα. Επίσης ο προβολέας έμοιαζε να είναι εντελώς φλαταρισμένος στην εικόνα του. Πήγα κι εγώ λοιπόν για να τον δούμε και να τον μετρήσουμε, προσπαθώντας να καταλάβουμε πού είναι το πρόβλημα.

Με τις πρώτες οπτικές εντυπώσεις του προβολέα με τα πατερνάκια αναφοράς το πρόβλημα ήταν εμφανέστατο, έβγαζε μάτι που λέμε. Το μαύρο του προβολέα ήταν πολύ φωτεινό, είτε με τη σταθερή ίριδα σε όλες τις θέσεις της, είτε με τη χρήση της δυναμικής ίριδας και στις δύο θέσεις της (auto 1 και 2). Προσπαθήσαμε μέσα από τα μενού του προβολέα, παίζοντας με όλα τα modes, αλλά δεν γινόταν τίποτα.

Επιστρατεύτηκε λοιπόν το laptop μου και ο i1 Pro, όπου όπως βλέπετε εδώ, μετρήθηκε το mode Cinema 1 του προβολέα. Είχε προηγηθεί μέτρηση του on/off contrast του προβολέα με το CA813 στο 2.344:1, με την ίριδα ενεργοποιημένη και 1036:1 με ίριδα απενεργοποιημένη.

Όπως βλέπετε, ο i1 Pro κατέγραψε το σημαντικό πρόβλημα στο gamma του προβολέα, που μετρήθηκε στο 1,67 μέσο όρο! Όπως φαίνεται και στα αντίστοιχα σχεδιαγράμματα, το gamma τείνει να γίνει ευθεία γραμμή. Δεν μπορώ φυσικά να είμαι σίγουρος, αλλά τείνω κι εγώ να πιστέψω ότι το gamma του προβολέα συμπιέστηκε τόσο πολύ προς το φωτεινότερο εξαιτίας της ανόδου της φωτεινότητας του μαύρου σε αυτά τα επίπεδα.

Μπήκαμε μέσα στο σέρβις μενού του προβολέα, όπου όπως λέει και ο Νίκος γίνεται πραγματικός χαμός, αλλά δεν φαινόταν να συμβαίνει κάτι που να επηρεάζει το επίπεδο μαύρου του προβολέα τόσο αρνητικά. Ακολούθησαν κάποια αποσπάσματα ταινιών με σκοτεινά πλάνα από το Avatar, όπου το πρόβλημα στην εικόνα του Sony έβγαζε μάτια, η εικόνα ήταν πολύ φλαταρισμένη και είχε σχεδόν χαθεί η τρισδιάστατη υφή της εικόνας.

Ο Νίκος αναλύει το τεχνικό κομμάτι του λυσίματος του προβολέα, στο οποίο φαίνεται καθαρά η πηγή του προβλήματος. Σαν απλός καταναλωτής και χομπίστας δεν μπορώ παρά να δεχθώ τα συμπεράσματά του σαν απολύτως αληθή, οπότε το μπαλάκι πηγαίνει πλέον απευθείας στη Sony. Εδώ φαίνεται να υπάρχει ένα εγγενές κατασκευαστικό πρόβλημα στον προβολέα της Sony, που μόλις με 1οοο κάτι συνολικές ώρες λειτουργίας, καταστρέφει την εικόνα του σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για έναν προβολέα που κόστιζε πάνω από 5.000 ευρώ σαν καινούριος όταν πρωτοκυκλοφόρησε.