Καθαρισμός Hitachi TX-200
11 Μαρτίου 2013
Καθαρισμός & μίνι calibration BenQ W6000
24 Μαρτίου 2013
Σ’ αυτό το κεφάλαιο θ’ ασχοληθούμε με τη ρύθμιση των χρωμάτων. Η ρύθμιση των χρωμάτων ακολουθεί χρονικά τις βασικές ρυθμίσεις (με τις οποίες ασχοληθήκαμε εδώ) και τη βαθμονόμηση της κλίμακας του γκρι (την οποία αναλύσαμε εδώ).
Πριν ξεκινήσουμε είναι απαραίτητο να αναφέρουμε μερικά βασικά πράγματα. Η ρύθμιση της χρωματικής συμπεριφοράς στο προβολέα μας μπορεί να γίνει είτε με τα ρυθμιστικά του είτε έχοντας έναν εξωτερικό επεξεργαστή εικόνας. Στον οδηγό αυτό θα αναφερθούμε μονάχα στην πρώτη περίπτωση. Για να γίνει αυτό, όμως, πρέπει ο προβολέας μας να διαθέτει το λεγόμενο cms (color management system).
Το εν λόγω δεν είναι τίποτα άλλο από το μενού υπεύθυνο για το καλιμπράρισμα των χρωμάτων μας. Τα χρώματά μας τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες, πρωτεύοντα και δευτερεύοντα. Πρωτεύοντα είναι το κόκκινο, πράσινο και μπλε ενώ δευτερεύοντα είναι το κυανό, ματζέντα και το κίτρινο.
Σ’ αυτό το σημείο είναι αναγκαία μια επισήμανση:
Η ρύθμιση των χρωμάτων δεν θα επηρεάσει καθόλου τη βαθμονόμηση της κλίμακας του γκρι που κάναμε προηγουμένως. Είναι εντελώς ξεχωριστό κεφάλαιο (αυτό βέβαια δεν ισχύει πάντα και παντού, οπότε καλό θα είναι να ξανατσεκάρουμε την κλίμακα του γκρι μας μετά το σετάρισμα των χρωμάτων). Κάτι άλλο που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι δεν είναι όλοι οι προβολείς εξοπλισμένοι με cms. Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να κάνουμε ελάχιστα πράγματα για τα χρώματά μας, τα οποία θα αναφέρουμε παρακάτω. Κλείνει η παρένθεση και συνεχίζουμε…
Κάθε χρώμα για να καθίσει στις σωστές τιμές (ήτοι τιμές αναφοράς) αποτελείται από τρεις παράγοντες:
Α) Φωτεινότητα
Β) Κορεσμό
Γ) Απόχρωση
Επομένως, είναι ευνόητο πως για να ρυθμίσουμε αυτούς τους παράγοντες πρέπει να υπάρχουν και τα αντίστοιχα ρυθμιστικά για κάθε ένα από τα χρώματα (3 βασικά + 3 δευτερεύοντα).
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν…
Ανοίγουμε το πρόγραμμα και πάμε στην επιλογή color management.
και βλέπουμε την παρακάτω εικόνα:
Ρυθμίζουμε το πρόγραμμα να παίρνει τις τιμές κατά REC-709 (το χρωματικό αυτό πρότυπο είναι για την ρύθμιση HD υλικού. Αν θέλουμε να ρυθμίσουμε SD υλικό επιλέγουμε το REC-601).
Έχοντας τον αισθητήρα μας τοποθετημένο όπως περιγράψαμε στο προηγούμενο κεφάλαιο ανοίγουμε από τον φάκελλο των πατερνς (color measurement) και επιλέγουμε είτε τις full field καρτέλες είτε τα ‘παράθυρα’. Από ‘κει επιλέγουμε το φάκελλο με φωτεινότητα 75% και κορεσμό (saturation) 100% προβάλλοντας το λευκό πάτερν των 75% (γκρίζο) και παίρνουμε μέτρηση.
Αυτό το κάνουμε διότι το λευκό μας που πρέπει να είναι πάντα όσο πιο κοντά στο D65 (x=312.7, y=329) ορίζει και προσδιορίζει τις φωτεινότητες των χρωμάτων μας. Ποιες είναι αυτές οι τιμές? Ιδού:
Κόκκινο = 21,2%
Πράσινο = 71,5%
Μπλε = 7,2%
Κυανό = 78,7%
Ματζέντα = 28,4%
Κίτρινο = 92,7%
Οι ανωτέρω τιμές σημαίνουν απλά το πόσο φωτεινά πρέπει να είναι τα χρώματά μας σε σχέση με το λευκό μας. Επομένως, αν το λευκό μας είναι π.χ. στα 100 Lux, το κόκκινό μας πρέπει να έχει φωτεινότητα 21,2 Lux, το πράσινό μας 71,5 Lux, το μπλε μας 7,2 lux και πάει λέγοντας. Γι’ αυτό το λόγο παίρνουμε πρώτα την τιμή του λευκού μας ώστε να γνωρίζουμε που πρέπει να κάτσουν τα χρώματά μας. Το Calman ωστόσο έχει τη δυνατότητα να υπολογίζει αυτόματα την ορθή φωτεινότητα και μας την παραθέτει μέσω πινάκων-γραφημάτων.
Κατόπιν, πατάμε το κουμπάκι red, προβάλλουμε την κόκκινη καρτέλα και παίρνουμε μέτρηση. Συνεχίζουμε πατώντας το green προβάλλοντας την πράσινη καρτέλα και παίρνουμε μέτρηση. Κάνουμε το ίδιο για όλα τα χρώματα. Μόλις ολοκληρώσουμε θα πάρουμε ένα διάγραμμα σαν και αυτό:
Αυτό είναι το χρωματικό μας τρίγωνο. Μέσα στο τρίγωνο ορίζονται οι θέσεις των 6 χρωμάτων σύμφωνα με την αναφορά (συν το λευκό μας στο κέντρο). Έχοντας πάρει μέτρηση, βλέπουμε πόσο λάθος είναι τα χρώματά μας σε σχέση με την αναφορά. Όταν αυτά είναι εκτός τριγώνου, θα έχουμε υπερκορεσμένα χρώματα στην εικόνα μας, ενώ όταν βρίσκονται μέσα θα είναι υποκορεσμένα. Όταν αποκλίνουν προς τα πλάγια σημαίνει ότι είμαστε λάθος ως προς την απόχρωσή μας. Τα κουτάκια υποδηλώνουν που πρέπει να καθίσουν τα χρώματά μας σύμφωνα με την αναφορά που έχουμε ορίσει. Οι τιμές κορεσμού και απόχρωσης που προσπαθούμε να πετύχουμε για το τέλειο χρωματικά τρίγωνο είναι οι ακόλουθες:
Κόκκινο: x=0.640 / y=0.330
Πράσινο: x=0.300 / y=0.600
Μπλε: x=0.150 / y=0.060
Κυανό: x=0.225 / y=0.329
Ματζέντα: x=0.321 / y=0.154
Κίτρινο: x=0.419 / y=0.505
Τα παραπάνω νουμεράκια είναι οι συντεταγμένες της απόχρωσης και του κορεσμού για κάθε χρώμα μέσα στο χρωματικό τρίγωνο, όχι όμως οπουδήποτε αλλά στα σημεία αναφοράς. Σ’ έναν ιδανικό κόσμο και βιντεοπροβολέα, πετυχαίνοντας αυτές τις τιμές με τη σωστή φωτεινότητα όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, θα έχουμε την τέλεια εικόνα χρωματικά. Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολο, όλα τα χρώματα να κάθονται στην αναφορά διότι όπως έχουμε προειπεί τα μηχανήματα έχουν και αυτά τις αδυναμίες και τα όριά τους. Επομένως, κάποιοι συμβιβασμοί είναι απαραίτητοι στις περισσότερες των περιπτώσεων. Έχοντας αυτό κατά νου, συνεχίζουμε…
Ξεκινάμε με το κόκκινο. Βλέπουμε τις τιμές που αναφέρει το πρόγραμμα μετά τη μέτρησή μας. Αρχίζουμε τις ρυθμίσεις με την φωτεινότητα. Το ρυθμιστικό που μας ενδιαφέρει μέσα στο μενού του cms για το κόκκινο ονομάζεται brightness, intensity, gain κ.λ.π. (υπάρχουν πολλές ονομασίες ανάλογα με τον κατασκευαστή). Αν η τιμή φωτεινότητας του κόκκινου είναι κάτω από 21,2% του λευκού μας, σηκώνουμε με το ρυθμιστικό την τιμή ώστε να φτάσουμε στα επιθυμητά επίπεδα. Αν είναι παραπάνω κάνουμε το αντίθετο. Φυσικά, μόλις αυξομειώσουμε, ξαναπαίρνουμε μέτρηση για να δούμε που είμαστε. Σταματάμε όσο πιο κοντά στον στόχο μπορούμε. Όπως και με τη ρύθμιση του γκρι μας, έτσι και εδώ προσπαθούμε το ΔΕ L (φωτεινότητα) να είναι όσο το δυνατόν πιο μικρό.
Κατόπιν πηγαίνουμε στο ρυθμιστικό hue (ενδέχεται να το δούμε γραμμένο και ως tint) και αυξομειώνουμε ώστε η απόχρωσή μας να έρθει στην κατάλληλη συντεταγμένη (x=640). Το ΔΕ απεικονίζεται με το H. Κάνουμε το ίδιο και με το ρυθμιστικό saturation ( chroma, color κ.λ.π.) που αντιπροσωπεύει τον κορεσμό του χρώματος. Το μαγικό νουμεράκι που μας ενδιαφέρει (y=330). Το ΔΕ C είναι αυτό που αφορά το λάθος του κορεσμού σε σχέση με την αναφορά.
Κάνουμε το ίδιο και για τα λοιπά χρώματα προσέχοντας να πετύχουμε τις αντίστοιχες φωτεινότητες, κορεσμούς και αποχρώσεις.
Αυτό ήταν!! Είμαστε έτοιμοι!! Είμαστε όμως?
Στη θεωρία ναι…
Στην πράξη, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα και δεν είναι εύκολα όχι γιατί η θεωρία είναι λανθασμένη, αλλά, διότι όλα τα λογισμικά δεν είναι τα ίδια, ούτε φυσικά τέλεια. Επομένως, επειδή, όπως έχουμε πει κατ’ επανάληψη, η εικόνα είναι μια αλυσίδα αλληλεπίδρασης παραγόντων, το ίδιο συμβαίνει και εδώ. Ενδεχομένως, λοιπόν, και πιθανότατα να παρατηρήσετε ενώ ρυθμίζετε π.χ. τον κορεσμό ότι πειράχτηκε και η φωτεινότητα ή ενώ πειράζετε την απόχρωση χάλασε και ο κορεσμός. Μην θορυβηθείτε. Δεν κάνετε τίποτα λάθος!! Αυτό είναι το μηχάνημά σας και έτσι λειτουργεί.
Άρα…τι κάνουμε?
Κοιτάμε καταρχάς πόσο καλό είναι το λογισμικό το προβολέα μας όσον αφορά τη ρύθμιση των χρωμάτων, δηλαδή, κατά πόσον τα διάφορα ρυθμιστικά δρουν αυτόνομα χωρίς να επηρεάζει το ένα το άλλο. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν, ακολουθούμε τους εξής κανόνες:
Η φωτεινότητα και ο κορεσμός των πρωτευόντων χρωμάτων είναι το πρώτο μας μέλημα. Στα δευτερεύοντα το αυτό ισχύει για την απόχρωση. Έτσι, αν δούμε ότι πρέπει να θυσιάσουμε κάποια πράγματα, θυσιάζουμε την απόχρωση των πρωτευόντων και τη φωτεινότητα-κορεσμό των δευτερευόντων. Όπως και να ‘χει, οι ‘θυσίες’ πρέπει να είναι ισορροπημένες διότι η εικόνα απαιτεί ισορροπία. Αυτό θα το διαπιστώσετε μόλις κάνετε τα πρώτα τεστ.
Ας πούμε, όμως, και δυο λόγια για τα μηχανήματα που δεν διαθέτουν cms. Υπάρχουν κάποια ρυθμιστικά σε όλους σχεδόν τους προβολείς που μπορούν να βοηθήσουν εν μέρει στο καλιμπράρισμα των χρωμάτων. Αυτά είναι τα:
Color = Φωτεινότητα πρωτευόντων χρωμάτων
Saturation = Κορεσμός πρωτευόντων χρωμάτων
Tint = Απόχρωση δευτερευόντων χρωμάτων
Το κακό με αυτά τα ρυθμιστικά είναι ότι δεν επιφέρουν αυτόνομα αλλαγές σε κάθε χρώμα, αλλά, ταυτόχρονα και στα τρία. Επομένως, αν για παράδειγμα η φωτεινότητα του κόκκινου είναι πάνω από 21,2%, του πράσινου κάτω από 71,5% και του μπλε κάτω από 7,2%, πειράζοντας το ρυθμιστικό προς τα πάνω φτιάχνουμε τα δύο, αλλά, χαλάμε το πρώτο. Κατά τον ίδιο τρόπο δουλεύουν και τα saturation/hue. Με λίγα λόγια, για να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα τρία ρυθμιστικά πρέπει να είμαστε τυχεροί ως προς τις τιμές των χρωμάτων σε default κατάσταση. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει cms στον προβολέα μας ώστε να ρυθμίσουμε ξεχωριστά κάθε χρώμα.
Καλές ρυθμίσεις!!
Υγιαίνετε!!
