Πάει καιρός που έχω να δω νέο “σοβαρό” DLP προβολέα και η αλήθεια είναι ότι ούτε περίμενα κάτι τέτοιο. Το τελευταίο καιρό η αγορά έχει κατακλυστεί από φθηνά DLP μοντέλα (Optoma HD25, BenQ 1070, κ.τ.λ) και καμία εταιρία δεν έδειχνε να προσπαθεί να διεισδύσει στην μεσαία κατηγορία των 2000 ευρώ με κάποια υλοποίηση DLP. Πολλοί μάλιστα πιστεύουν ότι η DLP τεχνολογία έχει φτάσει στα όρια της και δεν έχει να προσφέρει κάτι καινούργιο, όχι άδικα θα πρόσθετα. Είναι όμως έτσι?
Η απάντηση θα έρθει στη συνέχεια…προς το παρόν ας ξεπακετάρουμε τον W7500
Παρουσίαση
Ηξερα εξ’αρχής τι θα δω, μιας και ο W7500 είναι πιστό αντίγραφο του W7000 που έχουμε παρουσιάσει εδώ στο projectorjunkies στο παρελθόν, τουλάχιστον όσο αφορά την εξωτερική εμφάνιση.
Οι πληροφορίες μου μιλούσαν για αρκετούς αναβαθμισμένους τομείς και δεν σας κρύβω ότι η περιέργεια μου χτυπούσε κόκκινα για το συγκεκριμένο μοντέλο, όντως το μόνο νέο DLP στην μεσαία κατηγορία που θα μπορούσε να κοιτάξει στα μάτια τον άμεσο ανταγωνισμό ο οποίος ακούει στο όνομα Epson ΤW9200 του στρατοπέδου των LCD.
Ο w7500 κάνει χρήση του γνωστού πλέον σασί που όλοι γνωρίζουμε στις παλιότερες σειρές W7000 και W6000. Ντυμένος σε “πολυτελή” μαύρη λάκα δείχνει όπως και οι προηγούμενοι της σειράς σοβαρή κατασκευή, που σε κάνει να χαίρεσαι να τον βλέπεις κρεμασμένο στο ταβάνι σου και είμαι σίγουρος ότι δεν θα δημιουργήσει κανένα πρόβλημα “διαζυγίου” στο κάτοχο του.
Mε ανακοινώσιμο βάρος 6.7 κιλά και με τα σημεία στήριξης βάσης σε πολύ κοντινές αποστάσεις δεν θα δυσκολέψει να “καθίσει” σε οποιαδήποτε universal βάση του εμπορίου.
Να μην ξεχάσω να αναφέρω ότι σημαντικό ατού του W7500 είναι και η τριετής εγγύηση που δίνει η αντιπροσωπεία και μάλιστα με τον πρώτο χρόνο on site, δηλαδή έρχονται στον χώρο σας, τον παίρνουνε, τον επισκευάζουν ή σας τον αντικαθιστούν, και σας τον επιστρέφουν.
Επίσης να πω ότι σύμφωνα με την αντιπροσωπεία η τιμή του στην αγορά θα είναι κάπου στα 2.200 ευρώ, άρα πιθανότατα να τον δούμε στα καταστήματα σε ακόμη πιο χαμηλή τιμή.
Ας δούμε λιγάκι τα χαρακτηριστικά του.
Ο W7500 κάνει χρήση του τελευταίου 0.65′ DC3 DLP DMD (επιτέλους θα λέγαμε εμείς) που στα χαρακτηριστικά του έχει εκτός από το ελαφρά αυξημένο on/off contrast (10-15%), αρκετά υψηλότερο ansi contrast που αποτελεί και το όπλο των DLP υλοποιήσεων. O χρωματικός του τροχός είναι 6 σημείων με διάταξη RGBRGB και ταχύτητα 6X, πράγμα που από μόνο του σημαίνει ότι θέμα φαινομένου rainbow δεν υφίσταται σε αυτόν τον DLP προβολέα.
Η ανακοινώσιμη φωτεινότητα του ανέρχεται στα 2000 ansi και το ανακοινώσιμο δυναμικό του contrast στα 60.000:1. O προβολέας κάνει χρήση της λάμπας Philips UHP 250/300W που από την προσωπική μου εμπειρία θα πώ ότι διαθέτει έναν από τους υψηλότερους πραγματικούς μέσους όρους ζωής αυτή τη στιγμή στην αγορά. Η BenQ ανακοινώνει 2000/3000 ώρες σε low και high mode.
Εδώ να πω ότι ο σχεδιασμός του συστήματος ψύξης του W7500 είναι filter free με τα κυρίως οπτικά του σφραγισμένα. Με άλλα λόγια ο κάτοχος του δεν θα ασχοληθεί ποτέ με αλλαγή ή καθαρισμό φίλτρων.
Από εισόδους ο προβολέας είναι υπέρ πλήρης και διαθέτει
Computer in (D-sub 15pin) x 1
HDMI (v1.4a) x 2
Composite Video in (RCA) x 1
S-Video in (Mini DIN 4pin) x 1
Component Video in x 1
USB (Type Mini B) x 1
DC 12V Trigger (3.5mm Jack) x 1
RS232 (DB-9pin) x 1
Ας περάσουμε να δούμε τι νέο προσφέρει ο W7500 σε σχέση με τον προκάτοχο του σύμφωνα με την BenQ.
Οι αλλαγές και τα πρόσθετα στοιχεία είναι τα εξής :
Τέλος να πω ο προβολέας διαθέτει οριζόντιο και κάθετο lens shift με τον γνωστό πλέον μοχλό δίπλα στον φακό, που μετατρέπει την τοποθέτηση του στον χώρο μας παιχνιδάκι, άλλα σε αίσθηση, χρηστικότητα και κατασκευή δεν διεκδικεί δάφνες (εδώ θα ήθελα μια βελτίωση σε σχέση με τα προηγούμενα μοντέλα).
Menu
Το γνώριμο από το παρελθόν μενού του W7500 είναι υπέρ πλήρης και άκρως λειτουργικό. Εκτός των κλασικών ρυθμιστικών εικόνας ο W7500 διαθέτει Full RGB και full Color management (CMS), ρυθμιστικά που πραγματικά δουλεύουν πολύ καλά όπως μας έχει συνηθίσει η BenQ στις προηγούμενες υλοποιήσεις (W7000-W1070). Στα συν το υπομενού για ρυθμίσεις ISF Day and Night που θα φανεί εξαιρετικά χρήσιμο σε όσους θέλουν να προχωρήσουν σε επαγγελματικό calibration.
Επίσης μεγάλο ενδιαφέρον έχει και το service menu που διαθέτει ο προβολέας στο οποίο μπορείς να πειράξεις όλες τις “εργοστασιακές” τιμές και το κυριότερο να “παίξεις” με την ίριδα και τον τρόπο λειτουργίας της, κάτι που έκανα και θα σας μιλήσω για αυτό στη συνέχεια.
Mετρήσεις
Επόμενος σταθμός…το “ξεζούμισμα” ή αλλιώς “ξεβράκωμα” ή όπως αλλιώς θέλετε να λέγεται τέλος πάντων η ιερά εξέταση ενός προβολικού κάτω από τον ορό αλήθειας των οργάνων μετρήσεων. Αφού ο προβολέας “ταβανώθηκε” ξεκίνησα. Να πω ότι σαν πηγές χρησιμοποιώ το media player WD Gen3 και ένα αρκετά δυνατό HTPC δικής μου σύνθεσης.
To πρώτο “πρόβλημα” που αντιμετώπισα ήταν το αβυσσαλέο φως του προβολέα. Το αναφέρω ως πρόβλημα, διότι αν διαθέτεις οθόνη μικρότερη των 120 ιντσών και ιδίως λευκή, τότε τα πράγματα είναι δύσκολα και για εσένα άλλα και για την οθόνη σου. Η BenQ μας έχει συνηθίσει σε προβολείς “φωτεινά κανόνια”, άλλα αυτός ο προβολέας πάει το θέμα φωτεινότητα ένα βήμα παραπέρα.
Η εταιρία ανακοινώνει 2000 lumen για τον W7500 και είναι η πρώτη φορά που οι μετρήσεις μου όχι μόνο επιβεβαιώνουν αυτόν τον ισχυρισμό, άλλα κατά κάποιο τρόπο τον διαψεύδουν με ακόμη μεγαλύτερα νούμερα.
Απλά να πω μερικά νούμερα για να καταλάβετε τι εννοώ.
Ο προβολέας καλιμπραρισμένος και με μόλις 35 ώρες στην λάμπα του ,σε άνοιγμα κάδρου 92 ιντσών από τα 4 μέτρα περίπου, μου έδωσε τα απίστευτα παρακάτω νούμερα.
cinema mode
Λάμπα low – Brilliant off 395 lux – 912 lumen
Λάμπα High – Brilliant off 489 lux – 1129 lumen
Λάμπα low – Brilliant on 472 lux – 1090 lumen
Λάμπα High – Brilliant on 596 lux – 1376 lumen
Και στα full γκάζια του
Dynamic mode (ακαλιμπράριστος)
Λάμπα High – Brilliant on 905 lux – 2090 lumen!!!
Πραγματικά μιλάμε για έναν προβολέα “κανόνι” από θέμα φωτεινότητας ικανό να γεμίσει οποιοδήποτε κάδρο σε οποιοδήποτε χώρο χωρίς καν να ιδρώσει. Όποιος αρέσκεται να βλέπει ταινίες 3D, αθλητικά γεγονότα από δορυφορικό δέκτη υψηλής ευκρίνειας, είναι λάτρης παιχνιδιών, προβάλει σε 120 ίντσες και πάνω ή αρέσκεται να βλέπει ταινίες και σειρές μες το καταμεσήμερο σε χώρο με φωτισμένο, πριν σκεφτεί οποιαδήποτε αγορά προβολέα, πρέπει οπωσδήποτε να ρίξει μια ματιά στον W7500.
Από την άλλη βέβαια, βιντεοπροβολάκηδες με μικρά κάδρα σαν και το δικό μου, έχουν σοβαρό θέμα διότι όπως καταλαβαίνεται με 912 lumen στην μικρότερη δυνατή φωτεινότητα, η θέαση ταινίας μετά από μια κουραστική μέρα δουλειάς ας πούμε, αποτελεί… extra “κούραση” και όχι ξεκούραση όπως θα θέλαμε ή όπως υπολογίζαμε.
Το απίστευτο της υπόθεσης πάντως είναι, ότι παρ’ όλη την υπερβολική φωτεινότητα του, η εικόνα δεν χάνει το υψηλό ansi contrast και την τρισδιάστατη κοντραστάτη υφή της. Κανένα πέπλο δεν κάνει εμφάνιση και οι διαβαθμίσεις της εικόνας αποδίδονται με χειρουργική ακρίβεια παρόλο που η οθόνη μας είναι έτοιμη να “πάρει φωτιά”.
Αν φυσικά θελήσεις να δεις “ανθρώπινα” σε ένα κάδρο της τάξεως των 100 ιντσών το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει με κάποιο τρόπο να χαλιναγωγήσεις την φωτεινότητα του προβολέα για να πάρεις όσο το δυνατόν ποιο ξεκούραστη εικόνα άλλα και όσο το δυνατόν καλύτερο on/off contrast με λιγότερες ανακλάσεις χώρου. Το καλύτερο είναι να αντικαταστήσετε τη λάμπα του με μια μεταχειρισμένη που να έχει πάνω από 2000 ώρες. Χιούμορ…
Οι λύσεις είναι οι παρακάτω
Αν επιλέξεις την ρύθμιση dynamic black off από το μενού του προβολέα (δηλαδή απενεργοποιήσεις την δυναμική ίριδα), μπορείς έπειτα να μεταβείς στο service μενού και να ορίσεις την τιμή που θέλεις να έχει η ίριδα. Με άλλα λόγια μετατρέπεις την δυναμική ίριδα σε βηματική και μπορείς να πάρεις ακριβώς το φως που καλύπτει το setup σου ή που θέλεις να έχεις. Εγώ επέλεξα τη θέση 8 (εργοστασιακή θέση το 12) και “έφτιαξα” φωτεινότητα λευκού στα ανεκτά 16fl έτσι ώστε να μπορέσω να κρίνω την εικόνα του προβολέα με φωτεινότητα μέσα στα διεθνή πρότυπα.
Εννοείται ότι η κάθε ρύθμιση είναι πλήρως αναστρέψιμη είτε με την επιλογή reset είτε με την χειροκίνητη επιλογή της εργοστασιακής τιμής.
Αντίστοιχα ρυθμίζεται η ίριδα και όταν την έχουμε ενεργοποιημένη με μέγιστη και ελάχιστη τιμή ώστε να πάρουμε πάλι την φωτεινότητα που θέλουμε (και το μαύρο που επιθυμούμε φυσικά) για αυτούς που θέλουν να βλέπουν με δυναμική ίριδα on. Δεν πολύ ασχολήθηκα όμως λόγω έλλειψης χρόνου για τόσο χρονοβόρους πειραματισμούς και επέλεξα τη λύση της “βηματικής” ώστε να πραγματοποιήσω αυτό το review, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν τέσταρα και τη δυναμική ίριδα για να δω τη συμπεριφορά της με τις εργοστασιακές ρυθμίσεις.
Ο προβολέας με σταθερή ίριδα στην θέση 8 και με φωτεινότητα 16fl απέδωσε native on/off μέτρηση 1880:1, τιμή που είναι εντυπωσιακά βελτιωμένη σε σχέση με του προκατόχου του W7000 ο οποίος σε αντίστοιχη μέτρηση μου είχε αποδώσει 1036:1. Αύξηση σχεδόν 90%!
Δεν μπορεί να είμαι απόλυτα βέβαιος αν αυτή η αύξηση οφείλεται αποκλειστικά στη χρήση του dark chip 3, άλλα οφείλω να πω ένα μπράβο στην BenQ για την επίτευξη του μεγαλύτερου native on/off που έχω μετρήσει ποτέ σε προβολέα της και τη τόσο μεγάλη αύξηση που πέτυχε σε σχέση με τον μοντέλο που αντικαθιστά.
Για το ansi contrast δυστυχώς δεν μπορώ να έχω τιμή μιας και η μέτρηση του είναι εξαιρετικά δύσκολη και εύκολα μπορεί να αδικήσει ή να ευνοήσει έναν προβολέα. Αρκέστηκα μόνο παρατηρώντας το στη θέαση υλικού και θα πω περισσότερα παρακάτω.
Πάμε να δούμε τι έδειξε το σετ μετρήσεων που πήρα από τον W7500 πριν και μετά. Oι μετρήσεις και το calibration έγιναν στο cinema mode.
Μετρήσεις RGB πριν
Όπως βλέπετε ο προβολέας έρχεται πολύ έρχεται πολύ καλά ρυθμισμένος στο RGB και το gamma του από το εργοστάσιο και στην ουσία χρειάζεται μερικά κλικ για να δείξουν και τα όργανα πλέον μια άριστη τιμή. Εντύπωση μου έκανε το gamma που ήταν στην θέση 2.4 στο μενού και το ίδιο ακριβώς αποτυπώνονταν και στις μετρήσεις. Όταν δε το άλλαξα σε 2.2, “καρφώθηκε” στο 2.2 στην κυριολεξία.
Μετρήσεις RGB μετά
Τα ρυθμιστικά του RGB στον W7500 είναι μαγικά πραγματικά. Κάθε κλικ κάνει αυτό ακριβώς που περιγράφει το εκάστοτε ρυθμιστικό. Εξαιρετική ακρίβεια ρυθμιστικών που πραγματικά χαίρεσαι να τα δουλεύεις. Όπως βλέπετε και στα διαγράμματα, ο προβολέας έδωσε μια άριστη μέτρηση, πλην των 90 IRE όπου βλέπουμε μια απόκλιση προς χαμηλότερο gamma, χαρακτηριστικό “κουσούρι” που έχουμε ξανασυναντήσει και σε άλλες υλοποιήσεις της εταιρίας. Εδώ κάπου να διευκρινίσω ότι οι χαμηλές μετρήσεις 10 και 0 ire δεν είναι ακριβείς, λόγω αδυναμίας του μετρητικού οργάνου να συλλάβει σωστά τόσο μικρές φωτεινότητες, άρα δεν λαμβάνονται γενικά υπόψιν.
Μετρήσεις Color πριν
Και εδώ ο W7500 έρχεται ρυθμισμένος αρκετά καλά στο cinema mode με μοναδική παραφωνία το υπερκορεσμένο κόκκινο του. Εδώ ας μην ξεχνάμε ότι η λάμπα του είναι σχεδόν καινούργια και δεν έχει στρωθεί ακόμη. Σίγουρα μετά τις 80-90 ώρες θα αλλάξει φασματική συμπεριφορά.
Μετρήσεις Color μετά
Και εδώ να πούμε ότι τα ρυθμιστικά του CMS δουλεύουν άψογα. Εξαίρεση το ρυθμιστικό saturation του κόκκινου που περιέργως άκουγε πάρα πολύ με την παραμικρή ρύθμιση και δεν σου επέτρεπε να φτάσεις στο σημείο που ήθελες. Για τους πιο ψαγμένους να πω ότι ο προβολέας διαθέτει και δεύτερο CMS μέσα στο service μενού με πολύ μεγαλύτερης κλίμακας άρα και ακρίβειας ρυθμιστικά. Πάντως χρωματικά ο προβολέας ήρθε και “έκατσε” σχετικά εύκολα.
Εντυπώσεις
Η μετρήσεις πάντα σε ένα προβολικό μέσο λένε τη μισή αλήθεια. Η άλλη μισή κρύβεται στο τι αντιλαμβάνεται το ανθρώπινο μάτι, το δικό μας μάτι. Έτσι και εγώ πέρασα τον W7500 πραγματικά βασανιστήρια δοκιμάζοντας σχεδόν τα πάντα πάνω του. Κάθε γνωστό πατερνάκι και κάθε γνωστή σκηνή ταινίας πέρασε ξανά και ξανά προσπαθώντας να βγάλω ασφαλή συμπεράσματα καθώς πείραζα τα διάφορα ρυθμιστικά του.
Θα προσπαθήσω στις εντυπώσεις μου να κάνω έμμεσες συγκρίσεις με τον μοναδικό αντίπαλο του W7500 σε αυτή τη κατηγορία τιμής τον Epson TW της σειράς 9χχχ πάντα φυσικά από την δική μου οπτική γωνία, διότι γνωρίζω ότι ενδιαφέρει αρκετούς υποψήφιους κατόχους.
Πρώτη αρνητική εντύπωση ήταν ο φακός. Το focus δεν με ικανοποίησε και θα ήθελα κάτι καλύτερο στον τομέα αυτό. Χωρίς να υπάρχει εμφανές πρόβλημα (το focus ήταν το ίδιο σε όλο το κάδρο μας) και ενώ τα γράμματα στο μενού του προβολέα “καθάριζαν” σε πολύ καλό βαθμό, δεν υπήρχε αυτό το ξύρισμα στην εικόνα που μας έχουν συνηθίσει οι DLP υλοποιήσεις. Από την άλλη αυτό μπορεί να οφείλεται και στην επεξεργασία σήματος και όχι αποκλειστικά στον φακό του. Όπως και να έχει στον τομέα ευκρίνεια δεν εντυπωσιάστηκα στον βαθμό που περίμενα και στον βαθμό που με έχουν συνηθίσει οι DLP προβολείς.
Για να γίνει πιο κατανοητό διότι είναι φοβερά δύσκολο να διατυπωθεί με λόγια κάτι τέτοιο, θα έλεγα ότι η ευκρίνεια του βρίσκεται κάπου ανάμεσα στην αρκετά καλή ευκρίνεια των W7000-W1070 που δοκίμασα στο παρελθόν και σε εκείνη του αντίπαλου του Epson TW9200 που είδα στην έκθεση.
Δεύτερο “μειονέκτημα” είναι το μέτριο μαύρο του προβολέα. Θα μου πείτε τι κάνει νιάου νιάου στα κεραμίδια λέω τώρα…και θα έχετε δίκιο. Στον τομέα αυτόν ο W7500 δεν διεκδικεί δάφνες αν και αισθητά βελτιωμένος από τον προκάτοχο του δεν μπορεί αν κοντράρει στα ίσια το αντίπαλο στρατόπεδο των LCD και χάνει κατά κράτος.
Άλλο ένα μειονέκτημα και εδώ κάπου θα κλείσω το κεφάλαιο “αρνητικές εντυπώσεις” ήταν και το ελαφρύ βράσιμο που παρατήρησα σε κάποιες σκηνές και θύμιζε πρώτης γενιάς W5000 με το παλιό firmware. Μιλάμε για ψηφιακό θόρυβο που κάνει την εμφάνιση του σε ταινίες που ούτως η άλλως έχουνε τον λεγόμενο κόκκο, άλλα σε βαθμό μεγαλύτερο από αυτόν που συνήθως βλέπουμε σε άλλα μοντέλα. Τι να πω, ίσως να διορθωθούν τα πράγματα σε επόμενο firmware μιας και ο προβολέας που παρέλαβα φορούσε το πρώτο (1.01), αλλά παρά ταύτα είναι κάτι που όφειλα να επισημάνω.
Κάπου εκεί σταματάνε τα μειονεκτήματα του W7500 και ξεκινάνε οι εντυπώσεις μου στους υπόλοιπους τομείς.
Χρώματα
Ο W7500 όπως και οι περισσότεροι DLP προβολείς αποδίδει πραγματικά εξαιρετικά στον τομέα αυτόν. Τα χρώματα σε σκηνές ταινιών πραγματικά ξεχειλίζουν από την οθόνη και προσφέρουν μια αίσθηση ικανοποίησης στο πραγματικά αχόρταγο χρωματικά μάτι μας. Αν προέρχεστε από παλιότερα μοντέλα DLP ή LCD προβολείς και αποκτήσετε τον W7500, οφείλετε να ξαναδείτε από την αρχή όλες τις καλές ταινίες κινουμένων σχεδίων της pixar ή της pixelworks που προσφέρουν πανδαισία χρωμάτων. Στον τομέα αυτόν, στην κυριολεξία ο w7500 κατατροπώνει τον ανταγωνισμό.
Τα skin tones είναι απολύτως φυσικά και οι ενδιάμεσες χρωματικές διαβαθμίσεις οργιάζουν. Ο W7500 πέρασε άριστα όλα τα γνωστά κλιπάκια και μάλιστα οφείλω να ομολογήσω ότι με εντυπωσίασε ιδιαιτέρως στη φυσικότητα απεικόνισης των επιδερμίδων, εκεί που παραδοσιακά χωλαίνουν τα στρατόπεδα των LCD/SXRD/LCOS άλλα και πλειάδα DLP υλοποιήσεων. Τολμώ να πω ότι σε αυτόν τομέα ίσως να ξεπερνάει και τον βασιλιά των skin tones, τον Infocus IN8Χ (πα πα τι είπαμε…θα πέσει φωτιά να με κάψει)
Θες το τεράστιο aperture ratio, δηλαδή το χώρο που καταλαμβάνουν τα pixel στο πάνελ του προβολέα άρα και του πανιού μας (που αγγίζει το 95% στους DLP έναντι του χαμηλού 60-65% των LCD), θες η άριστη χρωματική πιστότητα, θες το υψηλό ansi contrast, θες συνδυασμός των προηγούμενων, η εικόνα του W7500 δίνει μια μοναδική αίσθηση συμπαγούς εικόνας που σε κάνει να αναρωτιέσαι αν βλέπεις προβολέα στις 92 ίντσες από τα 3 μέτρα ή 42άρα plasma από τα 6 μέτρα (χωρίς φυσικά τo μαύρο της plasma).
Στο ansi contrast ο προβολέας τουλάχιστον στα μάτια μου είναι ένα κλικ πάνω από το ήδη πολύ καλό ansi contrast των φθηνών μοντέλων της ίδιας εταιρίας και φυσικά της Optoma με dark chip 3 και αυτό ίσως βοηθάει στην τρομερή του ικανότητα να “κρύβει” την αδυναμία του μέτριου του μαύρου, σαν ένας πολύ καλός ταχυδακτυλουργός.
Είδα μαύρα αντικείμενα σε ημιφωτεινές σκηνές που ορκιζόμουν ότι άγγιζαν ή και ξεπερνούσαν το μαύρο ακόμη και ενός DILA (και δεν λέμε DILA τυχαία,θα καταλάβετε στο τέλος του άρθρου..), που στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν γινόταν. Απλά έτσι αντιλαμβανόταν το μάτι μου την υψηλότατη αντίθεση της συγκεκριμένης σκηνής. Αντίστοιχη ικανότητα έχουν σχεδόν όλοι οι DLP προβολείς, απλά ο W7500 πάει πραγματικά ένα βήμα παραπέρα σε αυτόν τον τομέα. Στο κάτω κάτω τι είναι αυτό που μετράει περισσότερο?Αυτό που μετράνε τα όργανα μέτρησης ή αυτό που αντιλαμβάνεται το μάτι μας?
Κίνηση και frame interpolation
Εδώ για να πω την αλήθεια δεν είναι και ο αγαπημένος μου τομέας. Ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν ότι οποιαδήποτε παρέμβαση στα 24 καρέ της ταινίας, ναι μεν βελτιώνει την κίνηση, άλλα καταστρέφει την κινηματογραφική χολυγουντιανή αίσθηση κάνοντας την ταινία να θυμίζει περισσότερο με υλικό που τράβηξε με την HD κάμερα του κάποιος μαθητευόμενος σκηνοθέτης για συμμετοχή σε τοπικό διαγωνισμό ερασιτεχνικών βίντεο, παρά χολυγουντιανή υπερπαραγωγή μεγάλου studio. Aν βάλω στην εξίσωση και τον παράγοντα “τεχνουργήματα” στην εικόνα που εμφανίζονται ακόμη και στην τελειότερη κατά πολλούς υλοποίηση frame interpolation της Sony τότε νομίζω ότι σας έχω δικαιολογήσει απόλυτα αυτή μου την άποψη.
Εδώ ο W7500 μου επιφύλασσε ίσως την μεγαλύτερη έκπληξη αυτού εδώ του review. To frame interpolation του προβολέα έχει τρεις ρυθμίσεις. Low, Medium και High. Ξεκίνησα λοιπόν με τη ρύθμιση στο Low και άρχισα να προβάλω γνωστές σκηνές με παναρίσματα και με δύσκολα σημεία όπως ουρανοξύστες με πολλά μικρά παράθυρα και άλλες τεχνικές δυσκολίες για τον αλγόριθμο του frame interpolation. Ότι έκανα δηλαδή μέχρι σήμερα για να δείξω ακόμη και στον πλέον φαν του frame interpolation, γιατί δεν θα κάνω on ποτέ αυτή την επιλογή στον προβολέα μου.
Το πρώτο σοκ ήρθε, κανένα τεχνούργημα πουθενά, όταν λέω κανένα, μιλάω ούτε υποψία! Έβαζα και ξανά έβαζα σκηνές όπως την πρώτη του Dark night με τα κτίρια και αδυνατούσα να πιστέψω αυτό που έβλεπα. Παράλληλα, όχι μόνο δεν υπήρχε ίχνος τεχνουργήματος, άλλα και η κίνηση ήταν θαυμάσια χωρίς ίχνος αυτής της γνωστής βιντεήλας που περιέγραψα παραπάνω.
Δεν μπορεί εσύ, είπα από μέσα μου, να μου ανατρέψεις όλα μου τα επιχειρήματα με μιάς, και δεν σας κρύβω ότι κατά κάποιο τρόπο “θύμωσα”…ε δεν είναι και λίγο να σε αμφισβητεί…μια ηλεκτρονική συσκευή εδώ που τα λέμε…
Προσπέρασα τη θέση Medium και έβαλα το ρυθμιστικό του frame interpolation κατευθείαν στην θέση High.
Δυστυχώς (ναι για εμένα είναι δυστυχώς, τι να κάνουμε) ούτε εδώ κατάφερα να φέρω σε δύσκολη θέση τον αλγόριθμο του. Τεχνούργημα κανένα και πουθενά όσο και αν απεγνωσμένα προσπαθούσα να δω. Εδώ όμως τουλάχιστον η γνωστή βιντεήλα έκανε την παρουσία της και με καθησύχασε ελαφρώς.
Το να δηλώσω ότι αυτό το frame interpolation είναι η καλύτερη υλοποίηση που έχω δει μέχρι σήμερα σε οποιοδήποτε προβολέα, οποιασδήποτε εταιρίας, δεν νομίζω ότι έχει κάποιο ιδιαίτερο νόημα. Το να δηλώσω όμως ότι δεν θέλω να ξαναδώ ταινία χωρίς αυτό το “μαγικό” Low του W7500 είναι δήλωση που δεν περίμενα ποτέ να κάνω… και “δυστυχώς” την κάνω.
Πιο πάνω “κατηγόρησα” τον φακό του W7500 για μειωμένη σύμφωνα με τα δεδομένα της τεχνολογίας ευκρίνεια. Τι να πω…υπάρχει ένας άλλος τομέας που αυτός ο φακός παίρνει άριστα και για να μην σας τρελάνω, να εξηγηθώ.
Μιλάω για το γνωστό φαινόμενο color aberration. Δοκίμασα τη γνωστή καρτέλα σύγκλισης και διαπίστωσα ότι το πρόβλημα που φαίνεται σαν πρόβλημα σύγκλισης με σκιές μπλε ή κόκκινες δεξιά ή αριστερά των κάθετων λευκών γραμμών, και που έχουν σχεδόν λίγο πολύ όλοι οι προβολείς ανεξαρτήτως τεχνολογίας, ήταν από ελάχιστο ως μηδενικό (παρόλο το τερματισμένο lens shift!). Δύσκολα μπορώ να θυμηθώ άλλο μοντέλο που να περνάει αυτό το πατερνάκι τόσο καλά. Αυτό πραγματικά δεν μπορώ να το εξηγήσω και ίσως οφείλεται και στο συγκεκριμένο κομμάτι, διότι ο W7500 δεν φοράει και καμιά “φακουδάρα” konica-minolta ας πούμε. Με άλλα λόγια άβυσσος το εσωτερικό ενός φακού…
Επίσης αναφορά πρέπει να κάνω και στην άριστη χρωματική ομοιομορφία του προβολέα. Σε λευκή καρτέλα το μόνο που βλέπεις είναι ένα άριστο, ομοιόμορφο λευκό από άκρη σε άκρη χωρίς το παραμικρό ίχνος χρωματικής ανομοιομορφίας. Πέρασα όλες τις καρτέλες IRE από το λευκό (100 ire) μέχρι και το μαύρο (0 ire) και δεν διαπίστωσα την παραμικρή χρωματική απόκλιση σε κανένα σημείο της εικόνας.
Εδώ να πω ότι η χρωματική ομοιομορφία από μόνη της, αποτελεί ισχυρό όπλο των DLP έναντι του LCD ανταγωνισμού, που αντιμετωπίζει σοβαρό θέμα σε αυτόν τον τομέα εξαιτίας της τεχνολογίας και της υλοποίησης του πολύπλοκου LCD οπτικού. Μια κακή ομοιομορφία καταστρέφει στην κυριολεξία χρωματικά τον προβολέα και εκμηδενίζει στην ουσία το καλιμπράρισμα που του έχουμε ή σκοπεύουμε να κάνουμε.
Για το τέλος άφησα την δυναμική ίριδα του προβολέα. Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαι φαν αυτής της τεχνολογίας και μου αρέσει να βλέπω χωρίς τη χρήση της. Παρόλο αυτά υπάρχουν υλοποιήσεις, όπως αυτή της Sony για παράδειγμα που οφείλω να ομολογήσω ότι ανήκουν στις λεγόμενες “αόρατες” ίριδες και που δεν ενοχλούν ακόμη και “παράξενους” σαν εμένα. Η ίριδα του W7500 δεν είναι επιθετική. Δεν κλείνει σε βαθμό που να βλέπεις τους υποτίτλους της ταινίας να σκοτεινιάζουν ή κάτι παρόμοιο και φυσικά δεν λειτουργεί σαν “φωτορυθμικό” όπως στις υλοποιήσεις της Optoma (HD82-83, HD87).
Από την άλλη, η προσεκτική δουλειά που έκαναν οι άνθρωποι της BenQ ώστε η ίριδα να μην γίνεται αντιληπτή από το μάτι μας, δεν επιφέρει και σημαντική βελτίωση στο contrast. Tι να πω, η χρήση της ή μη είναι καθαρά προσωπικό θέμα του κατόχου. To να μιλήσω για νούμερα on/off contrast με δυναμική ίριδα είναι σαν να σας κοροϊδεύω πίσω από την πλάτη σας, ότι νούμερο και να πάρουμε με ίριδα ενεργοποιημένη, αυτό που τελικά θα πάρουμε ως αποτέλεσμα σε πραγματική θέαση ταινιών είναι νούμερο πολύ κοντά στο native (μην παρεξηγηθώ, θα υπάρξει βελτίωση στις σκοτεινές σκηνές με τη χρήση της ίριδας άλλα όχι στο σημείο που ορίζουν οι τρελές τιμές που ανακοινώνονται).
Θα το πω για ακόμη μια φορά, άνθρωποι που πιστεύουν ακόμη στα νούμερα on/off που ανακοινώνονται είναι το λιγότερο ρομαντικοί. Γι’αυτό και δεν μπαίνω καν στον κόπο να πάρω τέτοιες μετρήσεις πλέον. Αυτές τις τιμές τις αφήνω αποκλειστικά για το marketing των εταιριών.
Και μερικά screenshots για το κερασάκι στην τούρτα…και όχι για να βγάλετε ασφαλή συμπεράσματα.
3D
Η αλήθεια είναι ότι δεν με ελκύει απολύτως τίποτα σε αυτή τη τεχνολογία 3D και ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που με κουράζει σε απίστευτο βαθμό η θέαση 3D με γυαλιά ενεργών κλείστρων. Έχω δει αρκετούς προβολείς να παίζουν 3D και σε κανένα δεν μπορώ να πω ότι άντεξα πάνω από 10 λεπτά συνεχούς θέασης. Επειδή γνωρίζω όμως ότι υπάρχουν αρκετοί που δηλώνουν φαν της εν λόγω τεχνολογίας θα προσπαθήσω να μεταφέρω τις εντυπώσεις μου όσο πιο αντικειμενικά γίνεται.
Ας ξεκινήσω από τα γυαλιά της BenQ που δείχνουν πολύ ποιοτικά σαν κατασκευή και έρχονται μέσα σε ένα πολύ όμορφο κουτί μαζί με θήκη, πανάκι και manual. To οπτικό τους πεδίο είναι μεγάλο, είναι πανάλαφρα και αισθάνεσαι σαν να φοράς απλά γυαλιά ηλίου και όχι τα γυαλιά του Robocop.
Τα γυαλιά συγχρονίζουν πανεύκολα (DLP Link γαρ..) με τον προβολέα στο πάτημα ενός μικρού button στο ένα από τους δυο βραχίονες και δεν ξεσυγχρονίζουν ποτέ, όσο και να το παλέψαμε. Επίσης διαθέτουν θύρα mini usb για τη φόρτιση τους.
Για τη δοκιμή χρησιμοποίησα ένα HTPC με το οποίο έκανα αναπαραγωγή καθαρό blu-ray 3D. Επέλεξα τη ταινία Avatar μιας και πρόκειται μια από τις καλύτερες υλοποιήσεις ταινίας 3D και μερικά πολύ όμορφα clip από 3D υλικό. Ο προβολέας κλείδωσε κανονικά και μόλις επέλεξα από το μενού του την επιλογή 3D on ξεκίνησε απροβλημάτιστα η προβολή του 3D υλικού.
Εδώ να πω ότι ενεργοποιώντας το 3D του προβολέα, αυτομάτως αυτός βάζει τη λάμπα του σε θέση high και το brilliant color on, χρησιμοποιεί δηλαδή όλα του τα γκάζια!
Βλέποντας τις πρώτες σκηνές του Avatar έβγαλα (ή μάλλον επιβεβαίωσα) κατευθείαν το πρώτο συμπέρασμα. Το 3D χρειάζεται φως. Πολύ φως. Πάρα πολύ φως. Όσο περισσότερο, τόσο καλύτερο. Ακόμη και με τον W7500 που είναι από τους φωτεινότερους home cinema προβολείς που έχω δει, το φως σε 3D ήταν οριακά ικανοποιητικό και δεν θα λέγαμε όχι σε 100-200 lumen παραπάνω. Ο λόγος είναι ότι τα γυαλιά κόβουν ένα τεράστιο μέρος της φωτεινότητας σε όλους τους 3D προβολείς, γύρω στο 70% θα λέγαμε. Κανόνας δηλαδή, όσο μεγαλύτερη φωτεινότητα βγάζει ο προβολέας μας τόσο καλύτερα αποδίδει σε 3D υλικό.
Παρακολούθησα κοντά στις 2 ώρες 3D υλικό με κάποια μικρο διαλείμματα για να μπορέσω να βγάλω κάποια ασφαλή συμπεράσματα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι σημερινοί 3D προβολείς είναι η παρουσία ειδώλων στην εικόνα. Το λεγόμενο crosstalk (image ghosting). Στον W7500 δεν το παρατήρησα ποτέ και πουθενά όσο και αν προσπάθησα, ούτε στην εικόνα άλλα ούτε και στους υποτίτλους. Σε αυτόν τομέα ο W7500 μπορεί να χαρακτηριστεί ως προβολέας 3D crosstalk free.
Σε σχέση με άλλους προβολείς, θα έλεγα ότι η θέαση 3D είναι αρκετά πιο ξεκούραστη και δεν υπάρχει το φαινόμενο του “σχεδόν καταλαβαίνω το άνοιξε κλείσε των κλείστρων των γυαλιών” που με έχει προβληματίσει στο παρελθόν. Βέβαια αυτό μπορεί να οφείλεται και στα γυαλιά και όχι αποκλειστικά στον προβολέα.
Το βάθος σε μερικές περιπτώσεις ήταν εντυπωσιακό και σου έκοβε την ανάσα. Ιδιαιτέρως σε ένα 3D κλιπάκι που σαν θέμα είχε το σύμπαν, έπιασα πολλές φορές τον εαυτό μου να “αποφεύγει” μετεωρίτες, κομήτες και άλλα αστρικά αντικείμενα πριν προλάβω να σκεφτώ ότι είναι οφθαλμαπάτη.
Δεν κάθισα να κάνω calibration στο 3D mode του W7500 άλλα δεν θα έλεγα ότι ο προβολέας ήταν και εντελώς αλλού χρωματικά. Στα μάτια μου τουλάχιστον οι ρυθμίσεις που είχα κάνει σε 2D έδειχναν μια χαρά.
Δοκίμασα και το λεγόμενο side by side 3D παίζοντας mkv υλικό μέσα από τον WD media player και μπορώ να πω ότι έμεινα πολύ ικανοποιημένος. Φυσικά υποδεέστερο του blu-ray άλλα σε πολλά σημεία το βάθος που καταλάβαιναν τα μάτια μου συγκρινόταν άνετα με αυτό του blu-ray.
Τέλος έκανα δοκιμές υλικού με την επιλογή 2D to 3D που έχει σαν επιλογή ο W7500 στο μενού του. Πραγματικά αυτό ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για εμένα. Έχοντας δει κατά το παρελθόν αντίστοιχες υλοποιήσεις 2D to 3D η αλήθεια είναι ότι περίμενα κάτι πολύ “κακό”. Οχι μόνο κακό δεν ήταν, άλλα εξαιρετικά διασκεδαστικό, μιας και άρχιζα να δοκιμάζω διάφορες ταινίες από την συλλογή μου και οφείλω να ομολογήσω το διασκέδασα απίστευτα. Μην περιμένετε βάθος και αίσθηση γνήσιου 3D blu-ray, άλλα μια αρκετά καλή 3D αίσθηση που σου δίνει μια διαφορετική οπτική γωνία σε ταινίες που έχετε δει αρκετές φορές και αξίζει να “παίξετε” βάζοντας τες σε 3D mode. Και εδώ φαινόμενα crosstalk ούτε για αστείο φυσικά.
Σαν συμπέρασμα θα πω ότι ο W7500 είναι μια από τις καλύτερες επιλογές που μπορείτε να κάνετε σήμερα, αν είστε λάτρης του 3D ανεξαρτήτως χρημάτων. Η μεγάλη του φωτεινότητα και η τεχνολογία DLP είναι οι δυο σημαντικότεροι σύμμαχοι του στις προβολές 3D υλικού.
Συμπέρασμα
Ο W7500 απευθύνεται καθαρά στους λάτρεις της μεγάλης εικόνας που θέλουν το κάτι παραπάνω και δεν αρκούνται στα φθηνά μοντέλα του χιλιάρικου που κυκλοφορούν. Σε αυτή τη κατηγορία τιμής ο W7500 παίζει αποκλειστικά μόνος του στο στρατόπεδο των DLP και κοντράρεται στα ίσια με το αντίπαλο των LCD και συγκεκριμένα την σειρά TW9XXX της Epson. Επίσης όσοι θέλουν να ανοίξουν πολλές πολλές ίντσες ή είναι λάτρεις του 3D (που ως γνωστόν DLP και φως κάνει τη διαφορά) ο W7500 είναι σχεδόν μονόδρομος σε αυτή τη κατηγορία τιμής.
Όσο αφορά τους τομείς που κερδίζει και τους τομείς που χάνει σε σχέση με το αντίπαλο στρατόπεδο των LCD θα έλεγα τα εξής, τα οποία φυσικά είναι και η προσωπική μου άποψη.
Ο W7500 χάνει στον τομέα μαύρου, αποδίδοντας χαμηλότερο native on/off contrast από τον TW9XXX (το πόσο θα σας το πω όταν μετρήσω τον Epson) και φυσικά στο τομέα ευκολιών τοποθέτησης μιας και σε αυτόν το τομέα ο Epson δεν παίζεται (μεγαλύτερο Lens shift και zoom).
Από την άλλη ο BenQ διαθέτει πολύ μεγαλύτερη φωτεινότητα από τον αντίπαλο του, αρκετά υψηλότερο ansi contrast, επιδεικνύει σαφώς καλύτερη χρωματική συμπεριφορά από όλους τους LCD και παίρνει τα πρωτεία σε ευκρίνεια και αναλυτικότητα. Αν προσθέσουμε σε αυτά το καταπληκτικό του frame interpolation που με έκανε να χάσω τον ύπνο μου και τις παιδικές ασθένειες της LCD τεχνολογίας (χρωματική ανομοιομορφία, κακή σύγκλιση των πάνελ, προβλήματα focus από μοντέλο σε μοντέλο, κ.τ.λ) που ο W7500 ΔΕΝ έχει, τότε σαφώς μιλάμε για τον προβολέα κυρίαρχο της κατηγορίας του (των 2000 ευρώ), που όχι μόνο κοιτάζει στα μάτια τον ανταγωνισμό, αλλά πάει και ένα βήμα παραπέρα από αυτόν σε συνολική απόδοση.
Όποιος υποστηρίζει ότι οι DLP πέθαναν…καλά θα κάνει να ρίξει μια ματιά στον W7500 και ίσως αναθεωρήσει.
Τέλος να ευχαριστήσω την αντιπροσωπεία της BenQ, Divitec, για την παραχώρηση του πρώτου w7500 που έφτασε στη χώρα μας.
Νίκος Τσώλας
9 Comments
does it support RF glasses for 3D?
Yes, W7500 support RF glasses and it has a built in RF transmitter.
I suppose only DLP Link glasses supported. Are you sure about RF? How about input lag numbers?
Καλησπερα, να ρωτησω σε σχεση με την ευκρινεια του w1070 ηταν υποδιαιστερος κατα πολυ; Και οσο ειχατε δει σε σχεση με τον epson tw9200 τι διαφορα ειχε;
Θα έλεγα ότι σε ευκρίνεια μοιάζει πολύ με τον W1070 (πάνω κάτω ίδιοι) άλλα είναι κατά πολύ καλύτερος στο θέμα color aberration. Για τη σύγκριση με τον 9200 ότι και να πω θα είναι υποκειμενικό διότι δεν τους έχω δει δίπλα-δίπλα. Θα γίνει όμως και αυτό σύντομα πιστεύω. Αν θέλεις μια γρήγορη γνώμη, από λίγο που είδα τον 9200 στην έκθεση, ο W7500 είναι καλύτερος χρωματικά, φωτεινότερος, με πιο συμπαγή εικόνα με σημαντικά μεγαλύτερο ansi contrast και χάνει στα σκοτεινά πλάνα μιας και ο Epson αποδίδει βαθύτερο μαύρο. Στο 3D ο W7500 είναι νικητής με αρκετή διαφορά θα έλεγα (λόγω και τεχνολογίας DLP).
Σε ευχαριστω πολυ για τηνα αναλυτικοτατη απαντηση σου. Να ρωτησω κατι τελευται μιας και εχετε κανει review για τον hd25 μια συγκριση με τον w7500;
Πολύ ωραίο και αυτό το review Νίκο-μπράβο σου!!!Έχω τον ΙΝ83-δέχομαι π.μ στο avsite από κατόχους ΙΝ81/82 για να τον δώσω….είμαι παρά πολύ ευχαριστημένος από αυτόν(παρόλο που είναι μοντέλο 6+ ετών)….αξίζει η αλλαγή του με τον ‘7500’;μέχρι το 4Κ γίνει ‘επικρατούσα τάση’ δεν σκοπεύω να αγοράσω JVC…..το δίλημμα είναι Μπενεκιού η΄ ινφόκους….υπόψιν η οθόνη είναι 136′ ίντσες-gain 1
Μανώλη καλή χρονιά, για να σου απαντήσω πρέπει πρώτα να μου υποσχεθείς ότι τον 83 θα τον δώσεις μόνο σε μένα!( μπαίνω στο AVsite να σου στείλω pm 🙂 ). Κατά την προσωπική μου άποψη ο 83 είναι καλύτερος προβολέας από τον W7500 συνολικά (επαναλαμβάνω είναι η προσωπική μου άποψη), σε κάποιους τομείς υπερτερεί ο 83 (ευκρίνεια, skin tones, ansi) και σε κάποιους ο 7500 (κίνηση, φωτεινότητα, ρυθμιστικά) άλλα σαν σύνολο θα έδινα το προβάδισμα στον 83 (το ίδιο ισχύει και για τον 82, μην φανταστείς ότι έχουν τεράστιες διαφορές λόγο DC4). Aν είσαι DLPάκιας (όπως εγώ) τότε η αναβάθμιση είναι μονόδρομος προς Planar μεριά. Είχα στα χέρια μου έναν 8130 για 2 βδομάδες και έπαθα την πλάκα μου κυριολεκτικά. Πολύ σύντομα θα ανεβάσω άρθρο με την επισκευή του και mini review για να καταλάβεις γιατί “τρένο” μιλάμε…βέβαια μιλάμε για προβολέα που μπορείς να τον βρεις μόνο μεταχειρισμένο και αυτό αν είσαι τυχερός. Πάντως όπως και να έχει με τα 4 ή και τα 8K, ένας καλός HD DLP προβολέας είναι πάντα διαχρονική και υπολογίσιμη δύναμη.
Καλή χρονιά και ευχαριστώ για την άμεση απάντηση!ΙΝ83 δεν πωλείται,οριστικά και αμετάκλητα-όχι άλλα π.μ!!!IN82 τον έχω δει πολλές φορές-τον έχει φίλος μου με 150άρα οθόνη….εκεί τον απόλαυσα και για αυτό πήρα το….DC4 που είναι εμφανώς καλύτερος….+contrast,+φως.Για τους Planar συμφωνώ απόλυτα-έχω δει τον ‘8150’ με άλλη ‘ονομασία’ και μάλλον ελαφρώς βελτιωμένο από ό,τι έλεγε τότε ο Β.Λάμπρου-Runco ls-5.Φανταστικός-ο καλύτερος dlp που έχω δει αλλά με τιμή στην Ελλάδα απαγορευτική.